تاملی بر رابطه فضای مجازی و هویت جنسیتی مطالعه موردی کاربران اینترنت در شهر کاشان

Authors

  • فاطمه منصوریان راوندی کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه الزهرا (س)
  • نرگس نیکخواه قمصری استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه کاشان عهده دار مکاتبات
Abstract:

در تمام جوامع انسانی همواره ساخت فرهنگی جنسیت، تکوین مجموعه‌ای از پندارها و انگاره‌های فردی و اجتماعی درباره رفتارهای مناسب زنانه و مردانه را سبب می‌شود که در شرایط زمانی و مکانی متفاوت، متغیر هستند؛ بنابراین هم برخاسته و متأثر از شرایط اجتماعی و هم متأثر از نگاه فرد به خویشتن براساس ایده­ال ‌سازی‌ها و ابزارهایی است که جامعه یا خود فرد از من خویش بنا می‌کند. در پی­گسترش فناوری‌های نوین ارتباطی - اطلاعاتی و توسعه فضای مجازی، توجه به سهم آن در تغییر قواعد حاکم بر تعامل انسان‌ها و نگرش آنان به جنسیت خود از اهمیت بسزایی برخوردار شده است. پژوهش حاضر در پی پاسخ به آن بود که الگوهای متفاوت استفاده از فضای مجازی چه رابطه ای با هویت جنسیتی کاربران داشته است؟ در این راستا با استفاده ازروش پیمایش مقطعی و ابزار پرسشنامه 260 کاربر اینترنت 25-15 ساله شهر کاشان با روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای مورد بررسی قرارگرفته‌اند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که سابقه و مدت زمان استفاده هفتگی از اینترنت در تقویت و تضعیف هویت جنسیتی موثر بوده است. بدین نحو که هرچه میزان و سابقه استفاده از اینترنت از سوی کاربران افزایش پیدا می­کند، هویت جنسیتی قوی­تر می­شود. مثبت و معنادار بین میزان و سابقه استفاده کاربران از اینترنت و هویت جنسیتی کاربران، وجود داشته است. اما این رابطه با توجه به نوع کاربری (سرگرم‌کننده و اجتماعی)، در بین کاربران زن و مرد متفاوت بوده؛ به‌نحوی‌که هویت جنسیتی زنانی که به دنبال اطلاعات و جستجوهای علمی بوده‌اند، قوی­تر از مردان بوده است. میانگین بالاتری در هویت جنسیتی داشته‌اند. این درحالی است که حضور در محیط چت، بازی و سرگرمی، تعلق به جنسیت را در آنان کاهش داده است. این امر می‌تواند ناشی از ویژگی‌های تعامل در فضای مجازی (سرعت عمل، ناشناس ماندن و ...) باشد که فضایی یکسان و مشابهی را فارغ از الزامات ساختی جنسیتی در اختیار کاربران قرار می­دهد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رابطه فضای مجازی (اینترنت) با تغییرات فرهنگی و دینی کاربران

مقدمه و هدف پژوهش: تغییر یا دگرگونی فرهنگی، فرآیندی است که بدان وسیله اجزاء مختلف یک فرهنگ باگذشت زمان تغییر و تعدیل می پذیرد اینترنت به عنوان رسانه موجبات تغییرات فرهنگی را فراهم کند. از اینجهات، اینترنت به افراد میدان می دهد تا عقاید، نظریات و ارزش هایشان را به دیگران عرضه کنند. هدف اصلی اینپژوهش، بررسی رابطه فضای مجازی )اینترنت( با تغییرات فرهنگی و دینی کاربران می باشد.روش پژوهش: این پژوهش ا...

full text

رابطه فضای مجازی (اینترنت) با تغییرات فرهنگی و دینی کاربران

مقدمه و هدف پژوهش: تغییر یا دگرگونی فرهنگی، فرآیندی است که بدان وسیله اجزاء مختلف یک فرهنگ باگذشت زمان تغییر و تعدیل می پذیرد اینترنت به عنوان رسانه موجبات تغییرات فرهنگی را فراهم کند. از اینجهات، اینترنت به افراد میدان می دهد تا عقاید، نظریات و ارزش هایشان را به دیگران عرضه کنند. هدف اصلی اینپژوهش، بررسی رابطه فضای مجازی )اینترنت( با تغییرات فرهنگی و دینی کاربران می باشد.روش پژوهش: این پژوهش ا...

full text

رابطه فضای مجازی و عام‌گرایی کاربران اینترنت در میان کارکنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

هدف: برپایه آراء مارشال مک‌لوهان، سورن کی‌یرکگور، ژیل دولوز، مانوئل کاستلز، هربرت دریفوس و دیگر فیلسوفان و جامعه‌شناسان و دانشمندان علوم ارتباطات و اطلاع‌رسانی، مدلی مفهومی براساس سه نوع ساختار تاریخی ذهن و توصیف ویژگی‌های هر یک و نقش فناوری‌های نوین شبکه‌ای در تغییر ماهوی ذهن انسان ارائه شده تا برای درک تأثیرات فضای شبکه‌ای بر عام‌گرایی مخاطبان و کاهش گرایش‌های خاص‌گرایانه در میان آنها در مطال...

full text

پدیدارشناسی احساسات کاربران در فضای مجازی (مطالعه موردی: جوانان شهر قم)

فضای مجازی با کارکردها و قابلیت‌های خود، شیوه تعاملات انسانی و چگونگی ابراز احساسات را دگرگون کرده است. به‌منظور شناخت چگونگی و فرایند این تحول در تجربه زیسته کاربران، ازروشپدیدارشناسیاستفاده شده است.گردآوری اطلاعات از طریق شیوه نمونه‌گیری هدفمندومصاحبه عمیقبا<...

full text

فضای مجازی و هویت

فضای مجازی و رسانه‌های نوین چند سالی است که درعلوم اجتماعی ایران به عنوان حوزه­ای نوپا مطرح شده ومورد توجه جدی محققان قرارگرفته­است. مقاله حاضر با هدف فراتحلیل مطالعات صورت گرفته در یک دهه اخیر در حوزه فضای مجازی و هویت انجام شده­است. روش تحقیق، فراتحلیل و جامعه آماری همه­ مقالات علمی- ­پژوهشی­ای هستند که در سال­های 1380 تا 1392 با موضوع فضای مجازی و هویت منتشر شده­اند. یافته‌ها حاکی از آن است ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue شماره 4(پیاپی 27)

pages  107- 120

publication date 2015-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023